Den Ham (OV), GKV,

Holt, 1867

*)  Reconstructie met pijpwerk uit voorraad

**)Toevoeging met pijpwerk (metal) uit voorraad (G.P. England, 1812)

Great to Swell, Great to Pedal, Swell to Pedal

Geschiedenis

Dit instrument is gebouwd door William Holt in 1867, als gift van de

first lady Churston, voor de kerk van Churston Ferrers, Devon (GB).

De naam van de bouwer is gevonden op stroken papier die op de

dammen waren geplakt. Deze waren bedrukt met aanbevelingen van

o.a. Samuel Sebastian Wesley met betrekking tot "improvements" op

het gebied van pedaal-tongwerken en het toucher van de manualen

('Jointed Pallet', gepatenteerd in 1849). Dat William Holt inderdaad

de bouwer is van het instrument, werd bevestigd na een onderzoek van de archieven van de kerk van Churston Ferrers. Holt gebruikte een oudere Great-lade, aangezien het oorspronkelijk een contra-G lade is geweest waarvan nu vier cancellen zijn dichtgezet. Ook aan de Swell lade (omvang vanaf klein-c) is een verbouwing uitgevoerd waarvan de datering onbekend is.

In 1967 is het orgel verkocht aan de kerk van Dowlish Wake (Somerset). Mogelijk is er bij die gelegenheid een Choir-bass lade gebouwd met bas-pijpen voor de Open Diapason (uitgevoerd als stopt), Principal en Cornopean. Bas-pijpen voor de Cornopean waren echter niet aanwezig. De bas-lade was geplaatst achter de Swell-lade, waarbij de Swell-box was verdiept. De Sesquialtra was verdwenen. In plaats daarvan had men het pijpwerk van de Double Diapason als tweede 8-voets Open Diapason op het Great geplaatst.

Bij de restauratie is de oorspronkelijke dispositie hersteld, en werd het Swell uitgebreid met een Stopt Diapason (evenals bij het Great uitgevoerd als metalen Roerfluit met vastgesoldeerde hoeden). De toegevoegde Choir-bass bleef gehandhaafd. Tevens werd er een koppel Swell to Pedal toegevoegd. De grootste octaven van de Stopt Diapason en de Double Diapason zijn uitgevoerd als transmissie.

De originele orgelkas werd voorzien van een bredere middellijst, een verhoogde kap en een nieuwe tandlijst als bekroning. Bovendien werd snijwerk aangebracht (in de zijvelden uit voorraad, het middenveld werd daarvan gekopieerd). Eén en ander ter verbetering van het ietwat gedrongen en kale uiterlijk van de originele kas. De kas is geloogd en daarna in imitatie-eiken geschilderd door Appie Veenstra te Westervelde. De labia van de frontpijpen werden verguld.

In Den Ham vervangt dit instrument het in 1978 gebouwde Reil-orgel dat door ons werd overgeplaatst naar de Kirche zum Heiligen Kreuz (Duits) te Bremen (Werschenrege, DE).

Op 3 oktober 2008 werd het instrument in gebruik genomen met een concert door adviseur Sietze de Vries.

   Den Ham (Ov), 2008