Neuenhaus (DE), Kath. Kirche,

J. Halmshaw & Sons, 1860

*) C: 1 ³/5, 1 ¹/3, 1, ²/3; c#1: 2, 1 ³/5, 1 ¹/3, 1; f#2: 8, 4, 2 ²/3, 2

Great to Swell, Great to Pedal, Swell to Pedal

Winddruk 62 mm Wk, A=437 bij 18 graden C°, ¹/7 komma stemming

naar eigen ontwerp

Dit instrument is gebouwd in 1860 door J. Halmshaw & Sons te

Birmingham. Halmshaw startte zijn bedrijf in de vijftiger jaren

van de 19e eeuw. Hij bouwde tot de bedrijfsovername in 1902

een redelijk aantal orgels, waaronder een 4-klaviers instrument

voor de Primitive Methodist Church te Sparkhill (1896).

Het instrument  was goed geconserveerd. In 1891 is een schoonmaak- en reparatiebeurt uitgevoerd door J.J. Newsham. Voor zover bekend is er toen niets aan het orgel gewijzigd. Helaas was nog onlangs de kas zeer slordig wit geschilderd, terwijl ook de met bladgoud belegde frontpijpen met een verflaag werden bedekt. In 1998 is het instrument volledig gerestaureerd en geplaatst in de eveneens in 1860 gebouwde neoromaanse kerk te Neuenhaus. Adviseur namens het bisdom was Prof. Franz-J. Rahe.

De kas is geloogd en beschilderd met een donkere eikenimitatie (uitgevoerd door decoratieschilder W. van den Berg te Lienden, Gld.). De frontpijpen zijn opnieuw van bladgoud voorzien (fa. Stinkens te Zeist). De frontstijlen zijn verhoogd, waarbij de zijtorens van kappen zijn voorzien (het toegevoegde snijwerk werd gemaakt door T.T. Top te Kruisweg, Gr.).

Al het pijpwerk was nog aanwezig en vrijwel volledig in originele staat. Slechts van de houten Stop Diapason waren opsneden verhoogd. Deze zijn bij de restauratie weer zorgvuldig naar de oorspronkelijke hoogte teruggebracht.

Op het Swell waren oorspronkelijk in het groot octaaf slechts pijpen aanwezig voor de Stop Diapason; alle andere registers begonnen op klein-c. Bij de restauratie zijn alle baspijpen aangevuld. Daartoe werden het groot octaaf van de Stop Diapason en de nieuwe aanvulling van de Bourdon (16') op een nieuwe lade achter het orgel geplaatst. Door de uitbreiding met een groot octaaf kan de Bourdon nu ook dienstdoen als alternatief voor de zeer wijd gemensureerde Open Wood.

Het instrument kenmerkt zich door een brilliante klank die mede wordt veroorzaakt door de voor de bouwtijd uitzonderlijke (hoge) samenstelling van de Sesquialtra, en de  boventoonrijke tongwerken.

Een opname van dit orgel is hier te beluisteren.

   Neuenhaus (DE), 1998