Zutphen, Het Lichtpunt, (GKV),

James & Francis Nicholson, 1868/1886

*)     Vervangt een Gamba; pijpwerk uit voorraad

**)   Toevoeging met pijpwerk uit voorraad

***)  Vervangt een Oboe

Great to Swell, Great to Pedal, Swell to Pedal,

Great Sub (feitelijk een super-octaafkoppel werkend vanaf c1)

De Gereformeerde kerk (vrijgemaakt) te Zutphen heeft in

december 2008 een nieuw kerkgebouw in gebruik genomen,

ontworpen door architect Jan Borkent (Het Architectenhuis, Apeldoorn).

In dit kerkgebouw plaatsten wij op de balustrade een mechanisch pijporgel  gebouwd door de orgelmaker James Nicholson uit Newcastle on Tyne. James Nicholson (1819-1890?) was een broer van de in Engeland bekendere John Nicholson uit Worcester. Niettemin heeft ook James een behoorlijk aantal instrumenten op zijn naam staan, waaronder het orgel voor de Newcastle Music Hall (1848, 24 registers) en de Holy Trinity Church te Stockton on Tees (1851, 34 registers).

Het in Zutphen geplaatste instrument stond oorspronkelijk in de  Methodist Church, Alston in Noord-Engeland. Het werd in 2007 gedemonteerd en overgebracht naar Nederland. In 2009 hebben wij het orgel geheel gerestaureerd en voorzien van een nieuwe kas. Het orgel, gemaakt in 1868, was oorspronkelijk voorzien van één manuaal (het huidige Great) en een pedaal met een Bourdon 16 ft (25 tonen).

De dispositie moet er in 1868 als volgt hebben uitgezien:

Op het Great werd het tongwerk verwijderd, en werd een nieuw gemaakte Gamba 8 ft geplaatst. De Dulciana werd ½ toon opgeschoven en omgedoopt tot Open Diapason no. 2. Het is niet duidelijk of de Oboe het tongwerk is dat oorspronkelijk op het Great heeft gestaan.

Bij de huidige restauratie is de Oboe op het swell vervangen door een krachtiger Cornopean 8 ft. Op het Great was er de ruimte en mogelijkheid om een Twelfth 2 ²/3 ft en een Tierce 1 ³/5 ft te realiseren. Bovendien werd de Flute 4 ft voorzien van 12 (gedekte) baspijpen.  Het pedaal is uitgebreid met een Trombone 16 ft.  

Voor de uitbreidingen is oud bijpassend pijpwerk uit voorraad gebruikt.

Sietze de Vries (Niezijl) trad op als adviseur.

Op een tweetal messing platen die ter weerzijde van de speeltafel zijn aangebracht, is een deel van de geschiedenis van kerk en orgel gedocumenteerd. Zodoende weten wij dat het orgel in de pas gebouwde kerk in diensten op vrijdag 12 juni en zondag 14 juni 1868 in gebruik is genomen.

In 1886 is het orgel uitgebreid met een tweede manuaal, waarvan het pijpwerk in een zwelkast werd geplaatst. Dit werk is uitgevoerd door Francis Nicholson, een zoon van James, die kennelijk een eigen bedrijf was gestart. Tijdens diensten gehouden op goede vrijdag 23 april en zondag 25 april 1886 is dit Swell-organ in gebruik genomen.  

De dispositie van het nieuwe Swell was:

GKV Zutphen , 2009

Zutphen, 2009